İnsanlar tarihten günümüze kadar çok çeşitli ihtiyaçlara sahip olmuşlardır. İnsanlığın ilk dönemlerinde insanlar ihtiyaçları kadar üretebilmişlerdir. Aslında bu durum günün ilkel üretim araçlarının kullanılması ile de doğrudan ilgilidir. Daha sonraları da insanlık gelişip, ileri boyutlara ulaşınca, ihtiyaç fazlası üretim söz konusu olmuştur. İnsanlar ürettikleri bu fazlalıkları değerlendirme yoluna gitmişler, takas ekonomisi olarak adlandırılan değiş-tokuş ile ihtiyaçlarını giderme yoluna gitmişlerdir.
Paranın icat olması ile beraber ticari işlemlerde kullanılmaya başlanması, ticareti daha kolay hale getirmiş, ticareti de bir anlamda teşvik etmiştir. Artık malların malla mübadelesi yerine para ile ticaret gelişmiştir.
Zaman içerisinde teknolojinin de akıl almaz bir şekilde gelişme kaydetmesi sonucu üretim faaliyetlerinde teknolojiden yararlanılması kaçınılmaz olmuştur. Teknoloji-üretim bileşkesi üretimin boyutunu inanılmaz noktalara ulaştırmış, tüketim de bundan nasibini almıştır.
Özellikle son yıllarda tüketim hacmi çok büyük boyutlara ulaşmıştır. İnsanlar sahip olduğu mal ve hizmetler ile yetinmeyip daha fazlasına sahip olmaya çalışmaktadırlar.
İletişim araçlarının önlenemez gelişimi sonucunda iletişim araçlarının insan hayatında geniş bir yer bulması doyumsuz tüketime verilebilecek örneklerden biridir. Öyle ki iletişim araçları insan hayatını adeta abluka altına almış durumdadır. İnsanların hayatı akıllı telefonlardan ibaret olmaya başlamıştır.
Hatta bebeklerin avuntusu haline gelmiş akıllı telefonlar, tabletler, insanlığın gelişim evresinin başlangıcını da kontrol altına almış olmakla birlikte yetişkin nesil arasında da durum bundan farklı değildir.
Bu durumun neden olduğu en büyük sonuçlardan biri de birbiriyle konuşmayan, iletişimde bulunmayan, bir araya gelmeyen, asosyal bir toplumun oluşmasına neden olmasıdır.
İnsanların doyumsuz tüketimi sadece bundan ibaret değildir. Tüketime dair her şey insan hayatında yer edinmeye başlamıştır. Her şeyin en iyisine, en kalitelisine, en sağlamına sahip olma duygusu hayatımızı ele geçirmiş görünmektedir. İnsanlara bir araba yetmez hale gelmiş, ikincisini de garaja koyma hissi oluşmuştur, tek bir ev yetmemiş, ikincisini elde etme yoluna girmişlerdir ve daha birçok şey…
Böylelikle sosyal hayat asosyal hayata dönüşmüş, diğerkamlık, kendisini başkasının yerine koyma hissi yok olmuştur. Tüm bunları yaparken hiçkimse düşünmemiştir yoksul, kimsesiz insanlar ne yer ne içer. Hiç kimse düşünmemiştir Afrika’da insanlar ne yapar diye…
Teknolojinin akıl almaz boyutlara ulaşması önümüzdeki yıllarda daha da ileri seviyeye ulaşılması beklenmektedir. Öyle zannediyorum ki teknoloji ve ona olan yöneliş bu derecede devam ederse, ileride karşılaşılacak sorunlar bugünden daha büyük boyutlara ulaşacaktır…
Selam ve dua ile…
İBRAHİM YAVUZ